Chuyện Thương Hiệt tạo chữ, khởi nguyên nền văn minh Hoa Hạ

Trong dòng chảy bất tận của lịch sử Trung Hoa, trước khi ánh sáng văn tự soi rọi khắp chốn, người dân nơi đây đã tìm đến những phương thức sơ khai để lưu giữ ký ức và truyền đạt thông tin. Một trong những phương pháp cổ xưa nhất chính là kết thằng ký sự (结绳记事) /jié shéng jì shì/, tức là dùng những nút thắt trên dây để ghi nhớ sự việc lớn nhỏ.

• 结绳 /jié shéng/: kết thằng (thắt nút dây)
• 记事 /jì shì/: ký sự (ghi nhớ sự việc)

Tuy nhiên, phương pháp này ẩn chứa nhiều hạn chế, dễ nhầm lẫn và khó diễn đạt những ý niệm phức tạp. Chính trong bối cảnh đó, một nhân vật huyền thoại đã xuất hiện, mang đến một bước ngoặt vĩ đại cho nền văn minh Hoa Hạ. Người đó là Thương Hiệt (仓颉) /Cāng Jié/.

Theo những ghi chép, truyền thuyết cổ xưa, Thương Hiệt là vị sử quan tài ba dưới thời Hoàng Đế, một trong những vị vua huyền thoại được tôn kính như thủy tổ của dân tộc Hán. Tương truyền, Thương Hiệt không chỉ sở hữu trí tuệ hơn người mà còn có một ngoại hình đặc biệt: tứ mục (四目) /sì mù/, nghĩa là bốn mắt. Đôi mắt kỳ lạ này ban cho ông khả năng quan sát phi thường, một tầm nhìn sâu rộng, bao quát vạn vật trong vũ trụ.

Với đôi mắt tinh tường và tâm hồn nhạy cảm, Thương Hiệt đã dành trọn tâm huyết để nghiên cứu thế giới xung quanh. Ông không ngừng quan sát thiên văn, những biến đổi của trời đất, hình dáng núi sông, dấu chân muôn loài trên cát bụi và vô vàn hiện tượng tự nhiên kỳ diệu khác. Từ những quan sát tỉ mỉ đó, trong tâm trí Thương Hiệt dần hình thành ý tưởng về một hệ thống ký hiệu có thể ghi lại và truyền đạt thông tin một cách chính xác và hiệu quả.

Ông bắt đầu thử nghiệm phương pháp vẽ lại hình dạng của sự vật. Mỗi ngọn núi, dòng sông, mặt trời, mặt trăng, mỗi loài chim, con thú đều được Thương Hiệt thu nhỏ và cách điệu thành những hình vẽ đơn giản nhưng đầy tính tượng hình. Dần dần, qua quá trình không ngừng sáng tạo và hoàn thiện, những hình vẽ sơ khai này đã phát triển thành một hệ thống ký hiệu đầu tiên, đặt nền móng cho chữ Hán hiện đại.

Thời khắc bộ chữ Hán đầu tiên hoàn thành được ví như một sự kiện chấn động vũ trụ. Tương truyền, khi những ký tự mang trong mình sức mạnh của tri thức và văn minh ra đời:

“Trời mưa ra thóc, quỷ khóc ban đêm”: 天雨粟，鬼夜哭 /tiān yǔ sù, guǐ yè kū/

“Trời mưa ra thóc” tượng trưng cho sự giàu có, sung túc và no ấm mà văn tự mang lại cho cuộc sống con người. Điều đó có nghĩa là khi tri thức được lưu truyền, kinh nghiệm được tích lũy thì sản xuất tự nhiên phát triển, xã hội trở nên thịnh vượng hơn.

“Quỷ khóc ban đêm” lại thể hiện sự lo sợ của những thế lực tăm tối trước ánh sáng của văn minh. theo đó, chữ viết khai sáng trí tuệ, giúp con người phân biệt đúng sai, loại bỏ mê tín dị đoan, mở ra một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của trật tự, tri thức và văn minh.

Sự xuất hiện của chữ viết không chỉ là một cuộc cách mạng trong phương thức giao tiếp và lưu trữ thông tin mà còn là mảnh đất màu mỡ để nghệ thuật thư pháp nảy mầm và phát triển. Ngay từ những nét đầu tiên nguệch ngoạc, thư pháp đã vượt qua vai trò đơn thuần là công cụ ghi chép để trở thành một biểu tượng cao quý của trí tuệ, phẩm cách và tinh thần của người viết. Mỗi nét bút uyển chuyển, mạnh mẽ hay mềm mại đều ẩn chứa sự tập trung, tĩnh lặng và sâu sắc, như chính những tâm huyết mà Thương Hiệt đã gửi gắm vào thuở khai sinh chữ nghĩa.

Thấu hiểu giá trị to lớn của văn tự và nghệ thuật thư pháp trong việc bồi dưỡng tâm hồn và trí tuệ, Hoa Lạc đã thiết kế khoá học “Nét Mực Nét Hoa” dành riêng cho trẻ em. Với mong muốn mở ra cho các bé một hành trình nghệ thuật toàn diện, khoá học không chỉ tập trung vào cách cầm bút vững vàng mà còn chú trọng đến việc thấu hiểu cảm xúc và văn hoá qua từng nét mực, nét hoa.

Nếu ba mẹ mong muốn con được trải nghiệm một không gian học sáng tạo, sâu sắc và mang đậm hơi thở truyền thống, đừng ngần ngại nhắn tin cho Hoa Lạc để được tư vấn!

Thực hiện
Hoa Lạc